از استادان ژاپنی مطرح در رشته کاراته شوتوکان میباشد. او از جمله کسانی است که در تأسیس انجمن کاراته ژاپن Japan Karate Association در سال ۱۹۴۹ سهم بسزایی داشته و نیز کتابهای متعددی را در این زمینه به رشته تحریر درآورده که خدمت شایانی به این رشته از کاراته نموده و بی اغراق میتوان گفت که دنیای کاراتهی شوتوکان مدیون زحمات بیشائبهی استاد ناکایاما است. برای تقریباً چهل سال تا زمان فوتش به سال ۱۹۸۷، ناکایاما تلاشهای بسیاری نمود تا کاراته شوتوکان را در سراسر دنیا گسترش دهد. او نخستین استاد در تاریخ شوتوکان میباشد که توانست در زمان حیات به دان۹ دست پیدا کند و پس از مرگش بود که به وی دان ۱۰ اعطاء شد.
ناکایاما در تاریخ ۱۳ آوریل ۱۹۱۳ در استان یاماگوچی ژاپن متولد شد. او به طایفهی سـانـادا تعلق داشت (خاندان سانادا نسل اندر نسل از استادان رشته رزمی کنجوتسو بودند). پدربزرگ ناکایاما، نائومیچی ناکایاما جراح زبردستی بود که در توکیو اقامت داشت و توانست به عنوان آخرین عضو خاندان به آموزش کنجوتسو بپردازد. پدر ناکایاما نیز به طبابت اشتغال داشت و از پزشکان ارتش بود و هنر رزمی وی نیز جودو بود. پدر ناکایاما مأمور خدمت در چین تایپه (جزیره تایوان) شد و قاعدتاً خانواده نیز در کنار وی بودند. به همین خاطر ناکایاما مدتی از سالهای عمر را در این منطقه سپری کرد و در کنار تحصیلات به تمرین هنر رزمی کندو نیز میپرداخت.
در سال ۱۹۳۱ ناکایاما به ژاپن مراجعت و برای تحصیل وارد دانشگاه تاکوشوکو شد. او رشته ادبیات زبان ماندارین (چینی) را برای ادامه تحصیل انتخاب نمود چرا که تا حدودی نیز با این زبان آشنایی داشت و رشته ورزشی خود را در دانشکده کندو انتخاب کرد اما به دلیل یک جابجایی ساده در برنامهی درسی با کاراته آشنا و متعاقب آن تمرینات خود را زیر نظر مستقیم استاد فوناکوشی و پسر وی یوشیتاکا (گیگو) در سالن ورزشی دانشکده آغاز نمود. با فارغالتحصیل شدن وی در سال ۱۹۳۷ ژاپن نیز کشور چین را اشغال نمود و ناکایاما بعنوان مترجم ارتش به منطقه منچوری اعزام شد. در همان هنگام نیز به تمرینات خود ادامه میداد و به دریافت دان دو نائل گردید. پس از پایان جنگ ناکایاما بعنوان اسیر جنگی دستگیر شد و در سال ۱۹۴۶ آزاد و به ژاپن مراجعت نمود.
تا سال ۱۹۵۷ ناکایاما همکاری خود را با استاد فوناکوشی و دیگر اساتید (منظور اعضای انجمن شوتوکای میباشد که ریاست آن بعهده گیچین فوناکوشی بود) ادامه میداد تا اینکه در آوریل آن سال فوناکوشی فوت نمود و ناکایما از همان لحظه راه خود را از دیگر مدارس و اساتید شوتوکان جدا نمود. از اواخر دههی پنجاه نیز به فکر اشاعه و ترویج کاراتهی خود یعنی شوتوکان JKA در دیگر کشورها افتاد، بدین منظور اساتیدی را مد نظر قرار داد (این اساتید میبایست حتماً ژاپنی میبودند) و با آنان تمرینات ویژهای را آغاز نمود (منظور هماهنگسازی و آشنا ساختن آنها با برنامهها و سیاستهای کلان JKA بود) تا بعنوان مربی کاراته شوتوکان به کشورهای دیگر رفته (و یا نهایتاً مهاجرت نمایند) تا پایهگذار کاراته شوتوکان در آن دیار باشند.
استاد ناکایاما پس از ترقی سریعی که در دهه پنجاه داشت، دان ۸ خود را در سال ۱۹۷۴ اخذ نمود. در اوایل دههی ۸۰ نیز توانست به دان ۹ ارتقاء پیدا کند. او نخستین استاد شوتوکان بود که توانست در زمان حیات خود به این مرتبه برسد. ناکایاما تا هنگام مرگ در ۱۵ آوریل ۱۹۸۷ (هفتاد و چهار سالگی) در توکیو مشغول به آموزش کاراته شوتوکان بود و تا پایان عمر سرمربی و سیاستگذار اصلی انجمن کاراته ژاپن JKA بود.
ناکایاما کتابهای متعددی را در زمینه کاراته به رشته تحریر در آورد که مهمترین آنها سری کتابهای ۱۱ جلدی بهترین کاراته Best Karate میباشد. او همچنین در این زمینه ویدئو کلیپهای متعددی نیز تهیه کرده است. کتابهای ناکایاما به قرار زیر میباشد:
ناکایاما در یک خانواده نظامی متولد و رشد کرد. دوران جوانی او نیز در شرایط سخت نظامی سپری شد. قاعدتاً نظامیگری شالودهی اخلاقیات وی گردید تا جایی که با این خصوصیات، اخلاقیات و مدیریت نظامیوارش به مدت سی سال فرد شماره یک در شوتوکان جهان بود. اما با این مدیریت در جهت انسجام شوتوکان، وقایع سال ۱۹۵۷ بار دیگر تکرار شد. درست پس از مراسم خاکسپاری ناکایاما، برای کسب مدیریت JKA اختلافات شدیدی بین اساتید ارشد انجمن بوجود آمد. این اختلاف بحدی بود که پای مراجع قضایی نیز به میدان باز شد و نهایتاً برخی از مربیان و اساتید ارشد از انجمن کاراته ژاپن کناره گرفته و خود انجمنهای مختلفی تأسیس نمودند، از جمله میتوان به انجمنهای زیر اشاره کرد؛
- فدراسیون بینالمللی کاراته شوتوکان (International Shotokan Karate Federation) – تهرویوکی اُکازاکی
- انجمن کاراته شوتو رنمی ژاپن (Japan Karate Shoto Renmei) – تهتسوهیکو آسای
- انجمن شوتوکان کاراته ژاپن (Japan Shotokan Karate Association) – کیگو آبــه
- فدراسیون کاراته نو میچی (Karate no Michi Federation) – میکیو یـاهـارا